Antibiotiklar

Antibiotiklar - bakterial kelib chiqishli infeksiyalarni davolash uchun qo‘llaniladigan tabiiy yoki sun’iy antimikrob moddalardir. Bu atama yunoncha "anti" - qarshi va "bios" - hayot so‘zlaridan kelib chiqqan bo‘lib, ularning asosiy vazifasi kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroorganizmlarni bostirish yoki yo‘q qilishdir. Preparatlar tanlab ta’sir ko‘rsatish xususiyatiga ega - ular xo‘jayin organizm hujayralariga ta’sir qilmasdan, hujayra tuzilishidagi farqlar tufayli ma’lum turdagi bakteriyalarni zararlaydi.

Saytimizda quyidagilar taqdim etilgan:

• Rodinir kaps. 300mg №10
• Ziromin tabl. 500mg №3
• Selevo tabl. 500mg №10
• Azitokom 500 tab. №3
• Iramoks kukun susp. uchun 250mg/5ml
• Levodeks inf. uchun eritma 500mg/100ml 100ml
• Duo-Klav suspenziya 125mg/31.5mg 60ml №1

Antibiotiklarni sotib olishda ularning ta’sir mexanizmi va tasnifini hisobga olish muhim

Samaradorlikni ta’sir mexanizmi belgilaydi.

Buning asosida bakteriyalar bilan o‘zaro ta’sir qilish usuli yotadi:

1. Hujayra devori sintezining buzilishi. Bu turga beta-laktam antibiotiklar (penitsillinlar, sefalosporinlar, karbapenemlar, monobaktamlar) kiradi. Ular peptidoglikan sintezini to‘xtatib, mikroorganizmlarning nobud bo‘lishiga olib keladi.
2. Oqsil sintezining buzilishi. Bakterial ribosomalar ishini to‘xtatish uchun makrolidlar, tetratsiklinlar, aminoglikozidlarni qo‘llash lozim. Bu yangi oqsillar hosil bo‘lishiga va bakteriyalarning ko‘payishiga to‘sqinlik qiladi.
3. Nuklein kislotalar sintezini ingibirlash. Ftorxinolonlar va ba’zi boshqa dorilar DNK replikatsiyasi uchun zarur bo‘lgan fermentlarni bloklaydi, bu esa hujayra bo‘linishini to‘xtatadi.
4. Hujayra membranalari butunligining buzilishi. Polimiksinlar va ba’zi boshqa antibiotiklar membranalarni buzganligi uchun qo‘llaniladi.

Ushbu dori vositalari kimyoviy tuzilishi va ta’sir doirasi bo‘yicha bir nechta asosiy guruhlarga bo‘linadi:

1. Beta-laktamlar. Penitsillinlar, sefalosporinlar, karbapenemlar, monobaktamlar. Keng spektrli faolligi bilan ajralib turadi va turli infeksiyalarda qo‘llaniladi.
2. Makrolidlar. Bakteriostatik ta’sir ko‘rsatadi, nafas yo‘llari va ba’zi boshqa infeksiyalarga qarshi samarali.
3. Tetratsiklinlar. Shifokorlar va dorixonalar ularni nafas olish va siydik yo‘llari infeksiyalari, shuningdek, og‘ir bakterial kasalliklarda tavsiya etadi.
4. Aminoglikozidlar. Og‘ir patologiyalarda, ko‘pincha statsionar sharoitlarda qo‘llaniladi.
5. Glikopeptidlar. Chidamli organizmlarda hujayra devori sintezini to‘xtatadi.
6. Polimiksinlar. Gram-manfiy bakteriyalarga nisbatan faol, ammo kuchli zaharlilik xususiyatiga ega.

Har bir preparatning narxi va samaradorligi har xil.

Antibiotiklarni sotib olishdan oldin ko‘rsatmalar va qo‘llash qoidalarini bilish zarur

Shuni yodda tutish kerakki, virusli kasalliklarda (gripp, O‘RVI) ushbu dorilar samarasiz va hatto zararli bo‘lishi mumkin. Dori vositasini tayinlash va tanlashni shifokor klinik ko‘rinish va laboratoriya ma’lumotlariga asoslanib amalga oshirishi lozim.

Antibiotiklarni qabul qilish qoidalarini hisobga olgan holda sotib olish muhim:

• Doza va kurs davomiyligiga qat’iy rioya qilish. • Ahvol yaxshilanganda ham o‘z-o‘zidan davolanishni to‘xtatmaslik. • Shifokor ko‘rsatmasisiz qo‘llamaslik.

Noto‘g‘ri yoki nazoratsiz qo‘llash bakteriyalarning chidamliligini rivojlanishiga olib kelishi mumkin, bu esa kelajakda infeksiyalarni davolashni ancha qiyinlashtiradi.

Ehtimoliy nojo‘ya ta’sirlarni hisobga olgan holda mahsulotga buyurtma berish lozim:

• allergik reaksiyalar (toshma, shish, anafilaksiya); • ovqat hazm qilishning buzilishi - ko‘ngil aynishi, qusish, qorin og‘rig‘i, ich ketishi, dam bo‘lish; • ichak mikroflorasining shikastlanishi, kandidoz; • jigar va buyraklarga zaharli ta’sir; • tez ozib ketish, ishtahaning pasayishi, lablarning yorilishi, oshqozon yarasi.

Bu bakterial infeksiyalarga qarshi kurashda muhim vositadir, ustiga-ustak narxi ham hamyonbop. Ammo qo‘llash tibbiy tavsiyalarga qat’iy rioya qilishni talab etadi. Tez yetkazib berish esa mijozni alohida xursand qiladi.